Lęk separacyjny u psa

Lęk separacyjny to problem wielu domowych czworonogów. Co zrobić, by pies przestał szczekać i niszczyć pod nieobecność domowników?

Czym jest lęk separacyjny?

Żaden pies nie przepada za rozłąką z opiekunem i siedzeniem samotnie w domu. Znaczna część zwierzaków znosi to jednak dość dobrze, leżąc pod drzwiami mieszkania, albo nawet ucinając sobie drzemkę. Niestety dla niektórych psiaków samotność wiąże się z ogromnym stresem i lękiem mogącym wywołać nawet ataki paniki. I właśnie ten problem zwany jest przez specjalistów: lękiem separacyjnym.

Objawy lęku separacyjnego u psa

Lęk przed samotnością może objawiać się na wiele sposobów. Do zachowań obserwowanych najczęściej przez opiekunów należy:

szczekanie, piszczenie i wycie pod drzwiami wejściowymi,
niszczenie mebli i drapanie drzwi,
skakanie po parapetach i próby wydostania się przez okno,
załatwianie się w domu – nawet u psów nauczonych czystości.

Zdarza się jednak, że pies z lękiem separacyjnym nie okazuje problemu w tak ekspresyjny sposób. Część czworonogów pod nieobecność opiekunów chowa się w ciasny kąt, siedzi w bezruchu pod drzwiami albo tylko krąży po domu, nie mogąc znaleźć sobie miejsca. W każdej z tych sytuacji zwierzak odczuwa silny stres przez całą nieobecność człowieka!

Lęk separacyjny nie tylko u psów

Podobne zaburzenia lękowe zaobserwowano u małych dzieci. Lęk separacyjny może pojawić się u maluchów w wieku 5-8 lat i objawia się między innymi poprzez płacz przed pójściem do przedszkola, chęć spania z rodzicem w łóżku czy paniczny strach przed wyjazdami bez rodziców. Do końca nie wiadomo, jakie są przyczyny lęku separacyjnego u dzieci. Zauważono jednak, że problem ten pojawia się najczęściej po gwałtownych zmianach życiowych (na przykład po przeprowadzce) i u maluchów, których rodzice wykazują zaburzenia lękowe.

Jak radzić sobie z lękiem separacyjnym u psa?

Niektórzy opiekunowie chcący rozwiązać ten uciążliwy problem wpadają na pomysł sprawienia pupilowi towarzystwa w postaci drugiego psa. Niestety często nie rozwiązuje to problemu, a wręcz pogarsza sytuację. Psy najczęściej traktują takiego zwierzaka jak „rodzeństwo”, a nie „rodzica” i wcale nie czują się w jego obecności bezpieczniej. Co gorsza, drugi czworonóg czując stres panikującego psa może nauczyć się, że moment wyjścia opiekuna z domu jest powodem do obaw i szybko przejąć problematyczne zachowania!

Innym nieskutecznym (i wyjątkowo krzywdzącym) sposobem na rozwiązanie problemu jest krzyczenie na zwierzaka po powrocie do domu. Spanikowany czworonóg nie niszczy niczego na złość opiekunom – po prostu nie radzi sobie z własnymi emocjami. Stosowanie kar może jedynie zwiększyć niepokój psiaka, który oprócz lęku przed samotnością zacznie obawiać się także powrotu człowieka, co jeszcze spotęguje nieprawidłowe zachowania.

Co w takim razie możesz zrobić, by ulżyć przestraszonemu pupilowi?

Nie żegnaj się z psem i nie witaj po powrocie. W ten sposób możesz jedynie pokazać psu, że dla ciebie wyjście z domu również jest przykrym wydarzeniem, a powrót zakończeniem stresującej rozłąki.
Jeszcze przed wyjściem z domu zostaw psu bezpieczną zabawkę wypełnioną jedzeniem lub duży, twardy gryzak do jedzenia. Zajęty przysmakiem zwierzak nie skupi się tak bardzo na momencie twojego wyjścia.
Powrót do domu traktuj podobnie, jak wyjście z zamkniętej łazienki. Zauważ psa, powiedz mu coś miłego spokojnym głosem, ale nie padaj przed nim na kolana i nie całuj po pysku. Wywołując w psie dużą radość i ekscytację sprawisz tylko, że będzie na ciebie czekał z jeszcze większą niecierpliwością.
Zaplanuj wyjścia z domu tak, byś mógł przed każdym z nich zabrać psiaka na krótki, spokojny spacer w celu opróżnienia pęcherza. Pozbawiony większych atrakcji spacer nie pobudzi niepotrzebnie czworonoga, zaoszczędzi mu za to stresu związanego z koniecznością dłuższego wstrzymywania potrzeb fizjologicznych.
Będąc w domu nie skupiaj się cały czas na psie. Zaproponuj mu samodzielne zajęcia – na przykład szukanie przysmaków w macie węchowej czy wylizywanie zamrożonej karmy z gumowej zabawki. Pokaż zwierzakowi, że może dobrze bawić się nie tylko z twoim udziałem.
W ciągu dnia zabieraj psa na aktywne, ciekawe spacery. Dużo interesujących wrażeń zmęczy go psychicznie i fizycznie sprawiając, że psiak resztę twojej obecności prześpi na swoim posłaniu, zamiast ciągle się na tobie skupiać.
Zamykaj za sobą drzwi, kiedy idziesz do łazienki i nie zabieraj psa ze sobą, gdy wychodzisz z domu na minutę (np. by wyrzucić śmieci). Krótkie chwile twojej nieobecności pomogą zwierzakowi zrozumieć, że rozłąka wcale nie musi być wielogodzinną męczarnią.
Wszystkie te zasady stosuj już od pierwszych dni psa w twoim domu. Dzięki temu nie sprawisz, że psiak poczuje się oczkiem w twojej głowie, za to nabierze większej samodzielności pozwalającej mu lepiej znieść rozłąkę.

Niestety w przypadkach silnego lęku separacyjnego u psa nawet najbardziej wymyślne sposoby mogą okazać się nieskuteczne. Panikujący zwierzak nie tylko będzie stanowił prawdziwe utrapienie dla opiekunów i sąsiadów – może też zrobić sobie poważną krzywdę, biegając po domu i próbując uciec przez okno! Takie psy potrzebować będą pomocy doświadczonego specjalisty, który udzieli opiekunowi dodatkowych wskazówek, a w skrajnych sytuacjach skieruje do lekarza weterynarii, który będzie mógł przepisać psiakowi leki uspokajające.