Kastracja i sterylizacja kota to zabieg odbierający zwierzęciu zdolność do rozmnażania. Kiedy należy przeprowadzić zabieg sterylizacji u kota i czy na pewno jest on bezpieczny?
Czym jest kastracja i sterylizacja?
Terminów kastracja i sterylizacja często używa się zamiennie. Z punktu widzenia medycznego różnią się jednak miedzy sobą. Sterylizacja to każde działanie mające na celu pozbawić zwierzę płodności – czasowo lub trwale. Kastracja to natomiast jeden z nieodwracalnych sposobów sterylizacji, polegający na chirurgicznym usunięciu jąder (w przypadku kocura) lub jajników wraz z macicą (w przypadku kotek).
Czy sterylizacja i kastracja kota są bezpieczne?
Kastracja i sterylizacja to jedne z najbezpieczniejszych zabiegów chirurgicznych, które wykonuje się u tych zwierząt. Operację usunięcia jąder lub jajników i macicy przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, dzięki którym kot nie czuje bólu ani stresu. Przed przeprowadzeniem kastracji należy jedynie przebadać mruczka, wykonując badania krwi i echo serca – dzięki nim lekarz weterynarii będzie miał możliwość dobrania odpowiedniego sposobu poddania zwierzaka narkozie tak, by nie obciążyła ona nadmiernie organizmu czworonoga.
Czy warto kastrować kota?
Głównym celem kastracji kota jest pozbawienie zwierzaka możliwości rozmnażania. Jest to szczególnie ważne w przypadku kotów wolnożyjących i wychodzących, których niechciane potomstwo może przyczynić się do powiększenia populacji bezdomnych zwierząt. Jednak przeprowadzenie zabiegu kastracji ma także wiele innych plusów, które ważne będą również dla opiekunów kotów niewychodzących z domu.
Wśród zalet kastracji kocurów wymienić można brak skłonności do znaczenia terytorium przy pomocy moczu, zmniejszenie ryzyka konfliktów między wspólnie mieszkającymi samcami oraz wyeliminowanie ryzyka takich chorób, jak nowotwory jąder i prostaty. Kastrowane kocury są także mniej narażone na zachorowanie na FelV i FIV – choroby przenoszone drogą płciową – i nie próbują uciekać z domu w poszukiwaniu kotek w okresie rujowym.
Dodatkowymi zaletami sterylizacji kotek są natomiast brak rui i związanych z nią uciążliwych zachowań (nadmierna wokalizacja, nadaktywność, ocieranie się o przedmioty). U kastrowanych kotek całkowicie znika ryzyko niektórych chorób, takich jak ropomacicze i torbiele jajników, zmniejsza się także prawdopodobieństwo rozwoju nowotworów listwy mlecznej.
Jak zmienia się zachowanie kota po kastracji?
Wielu opiekunów nie zauważa żadnych zmian w codziennym zachowaniu kota po sterylizacji. Niektóre zwierzaki pozbawione hormonów płciowych mogą stać się spokojniejsze i bardziej zrównoważone, a także wykazywać większą chęć do kontaktów z opiekunem. Niektóre kastrowane koty mogą też wykazywać nieznacznie większy apetyt i mniejszą ochotę do aktywności fizycznej – nie powinny jednak stać się przesadnie żarłoczne ani leniwe.
Kiedy można wykastrować kota?
Kastrację i sterylizację można przeprowadzić zarówno u młodych, jak i dorosłych kotów. Najbezpieczniejsza i najbardziej korzystna dla opiekuna i zwierzęcia jest wczesna kastracja w wieku 3-5 miesięcy – zmniejsza ona ryzyko ewentualnych powikłań po zabiegu i umożliwia szybsze gojenie się rany. Tak wczesna sterylizacja kota, jeszcze przed osiągnięciem dojrzałości płciowej i pierwszą rują, zapobiega także wystąpieniu znaczenia terytorium i znacznie bardziej zmniejsza ryzyko wystąpienia guzów listwy mlecznej, niż kastracja w wieku późniejszym.
Kastrację dorosłego kocura można przeprowadzić w każdym wieku, pod warunkiem, że zwierzak jest zdrowy i zostanie zakwalifikowany do zabiegu przez lekarza weterynarii. W przypadku kotki zabieg sterylizacji najbezpieczniej jest wykonać po wyciszeniu się burzy hormonalnej związanej z rują. W niektórych przypadkach dozwolone jest kastrowanie kotek w rui, jednak musi to zostać zalecone przez specjalistę.
Jak opiekować się kotem po kastracji?
Wykastrowanego kota można zabrać do domu już tego samego dnia, po pełnym wybudzeniu z narkozy. Mruczek może być początkowo trochę osowiały lub zdezorientowany, może zwymiotować lub mieć lekką biegunkę. Takie objawy nie powinny nas martwić, jeśli ustąpią w ciągu 12-24 godzin po zabiegu. Kotu po powrocie do domu należy zapewnić spokojne miejsce i stały dostęp do wody. Pierwszy posiłek po kastracji powinno się podać zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii.
Rekonwalescencja po zabiegu sterylizacji kota trwa krótko i polega głównie na pilnowaniu zwierzaka, by nie gryzł i nie wylizywał szwów. Pierwsze kilka dni po kastracji nie powinno się też prowokować kota do skoków i szaleńczej zabawy. Ranę po kastracji należy stale kontrolować – jeśli zauważymy, że wokół szwów zbiera się ropa, rana staje się zaczerwieniona lub opuchnięta, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Żywienie kota po sterylizacji
Jedną z wad kastracji i sterylizacji kota jest ryzyko nadwagi, spowodowane zwiększonym apetytem, spowolnieniem metabolizmu i mniejszą chęcią do aktywności fizycznej. By zapobiec tyciu, kastrowanemu kotu warto podawać karmę przeznaczoną dla kotów sterylizowanych. Tego typu diety charakteryzują się zmniejszoną kalorycznością i zwiększoną zawartością włókna pokarmowego, które zapobiega uczuciu głodu po posiłku. By zapobiec nadwadze, sterylizowanemu kotu warto także proponować częstą, aktywną zabawę, najlepiej połączoną ze zdobywaniem jedzenia.